İlirya Çoban Köpeği (Sarplaninac) Özellikleri ve Bakımı

İlirya Çoban Köpeği zeki, güçlü, cesur, sakin, itaatkar, sevecen ve korumacı bir köpek ırkıdır. Diğer koruyucu cinslerle benzer özellikler göstererek bağımsız ve inatçı davranışlarda bulunabilirler.

Tür

Çoban Köpeği

Ağırlık

30-45 Kg

Yükseklik

55- 60 Cm

Aile

Koruyucu, Sürü Koruma, Guardian (UKC)

Menşei

Yugoslavya

Menşei Tarihi

Yok (Eski Zamanlar)

Yaşam Süresi

11- 13 Yıl

Kişilik ve Karakter Özellikleri

Özgürlüğüne, bağımsızlığına düşkün olan İlirya Çoban köpekleri sahibine duyduğu saygı ve itatkar yapısı onun bağımsız yanını törpüleyecektir.  Ailesine son derece sadık, bağlı ve sevgi doludur. Bazı zamanlarda sahibinin sözünü dinlemektense içgüdüsel olarak kendi kurallarını ve davranışlarını uygulamak isteyebilir. Erken aşamada eğitime başlanırsa, bu gibi durumların önüne geçilebilir.

Eğitim aldıktan sonra İlirya Çoban Köpekleri mizaçlarının da etkisiyle sürüsüne sadık bir şekilde koruma görevinde başarılı olacaktır. Uyumlu yapısı sayesinde hayvanlarla iyi anlaşır. Aynı zamanda görev bilincinin yüksek olmasıyla iyi bir çalışandır. Fazla olmamakla birlikte değişen günlük rutinleri ve ailesinden uzak kalmak onları psikolojik olarak olumsuz etkilemez.

Koruyucu karakter özelliğinden dolayı yabancılara karşı mesafeli davranırlar. Olası tehlike anında ailesi ve yabancı kişinin arasına girerek koruma bariyeri oluşturur.

Birlikte büyüdüğü çocuklarla da iyi arkadaş olurlar ama yabancı çocuklara karşı mesafeli, şüpheci ve tedirgin yaklaşacaktır.

İlirya Çoban Köpekleri genellikle çiftlik yaşamına uyum sağlaması ve çalışması için yetiştirilir. Asla hafife alınmaması gereken bir ırktır ve iyi eğitim verilmezse sahibini zorlayacak davranışlar sergileyebilirler.

Apartman hayatı için önerilmeyen bu köpeklerin ideal yaşam alanı bahçesi olan, özgürce dolaşacağı bir çiftlik evidir. Tüm hava şartlarına karşı dayanıklı kürküyle dışarıda yaşamaktan, kulübede kalmaktan ve uyumaktan mutlu olacaktır.

İlirya Çoban Köpeği çok sosyal bir köpek cinsi değildir. Çok sık havlamazlar ve havladıkları zaman da geçerli sebepleri vardır. Gerekli durumlarda canı pahasına sevdiklerini korumak için mücadele verirler.

Tarih

Sarplaninac köpek ırkının Kosova, Makedonya ve Arnavutluk sınırları anavatanları olarak söylenmektedir. Yugoslavya’nın dağlık arazisinden ya da Roma döneminden Illyria adıyla bilinen eski bir koruyucu cinstir. 

1939 senesin de FCI tarafından tanındı ve “Illyrian (İlirya)” Çoban Köpeği olarak adlandırıldı. Bu köpekler 1970 yılına kadar anavatanı Yugoslavya’dan yasal yollarla ihraç edilemedi. İhraç yasağı kalktığında Amerikalı ve Kanadalı çobanlar ile çiftlik sahipleri tarafından ilgi gördü ve ithal edilmeye başlandı.

Sarplaninac adıyla, 1995 senesinde United Kennel Club tarafından tanınırlar. 2019 da ise AKC tarafından tanınmış ve ırk standartları belirlenmiştir.

Fiziksel Nitelikler

Vücut

Sarplaninac, ağır kemikli orta büyüklükte bir köpektir. Boyun yapısı geniş ve kaslıdır. Güçlü bir sırt yapısına sahiptir.

Kafa

Baş yapısı, vücut büyüklüğü ile orantılı ve hafifi kubbeli yapısı vardır. Namlu tabanda geniş buruna doğru hafif sivrilir. Dudakları orta kalınlıktadır. Burun geniş ve büyük yapıdadır.

Kulaklar

İlirya Çoban Köpeğinin sarkık kulakları yanaklarına doğru iner. Kulakları yoğun tüylerle kaplıdır.

Gözler

İlirya Çoban’ının koyu, badem şeklinde ve orta büyüklükte gözleri koyu kahveden, kestaneye kadar değişiklik gösterir. Göz kenarları siyahtır ve göz kenarında pigment eksikliği vardır.

Bacaklar ve Ayaklar

İlirya Çobanı’nın ön bacakları düz, güçlü, kemikli ve sağlam yapıdadır. Arka bacakları kaslıdır aynı zamanda daha geniştir. Ayakları sağlam, kemerli, oval şekilli ve kapalı parmaklıdır.

Kuyruk

Tabandan kalın ve kaslı başlayan uca doğru incelir. Uzun ve ince kuyruğunu kılıç gibi taşımaktadır. Dinlenirken aşağı doğru sarkan kuyruğu hareket halindeyken veya tetikteyken yüksekte konumlanır.

Tüy

İlirya Çoban Köpeğinin çift katmanlı bir kürk yapısı vardır. Baş, kulak ve bacakların ön tarafındaki tüyleri kısa olurken boyun, kalça, kuyruk ve bacakların arka tarafındaki tüyleri daha uzundur. Boyun bölgesinde, ensede belirgin bir fırfır vardır.

Renk

İlirya Çoban Köpeği’nin kürk rengi kahverengi, açık kahverengi, gri, siyah ve krem renginde görülebilir. En çok görülen kürk rengi demir grisi, kahverengi ve siyahtır. Dış kaplamanın tüyleri, samur renk deseniyle son bulan siyah uçlu renklerde de görülebilir.

Bakım

İlirya Çoban Köpeği orta seviyede tüy dökmektedir. Haftada iki veya üç kez fırçalanması ya da taranması önerilir.

Banyo ihtiyacının karşılamak içinde belirli aralıklarla, kirlenmesine, çamura girmesine ve kötü kokması gibi gerektiği durumlarda yıkamanız yeterlidir.

İlirya Çoban Köpeği’nin tüy bakımının yanında tırnaklarının fazla uzayarak can acıtmaması, hareketlerini engellememesi için aylık kontrol edilip kesilmelidir. Kulakları kir oluşuma ve enfeksiyon riskine karşı kontrol edilerek kirden arındırılmalıdır. Dişlerini haftada en az bir yada iki kez fırçalanması ağız kokusu ve bakteri oluşumunu önleyecektir.

Köpeğinizi beslerken mamanın tamamını vermek yerine, ölçerek ve iki öğüne bölerek vermeniz önerilir. Fazla kilolu olup olmadığından emin değilseniz, göz testi ve dokunma testi yapabilirsiniz. Öncelikle ona bakın; belini görebiliyor olmalısınız. Daha sonra ellerinizi sırtına koyun ve baş parmaklarınız bel kemiğinde gelecek şekilde, parmaklarınıza aşağı doğru yayılma hareketi uygulayın. Omurgalarını göremiyor ancak parmaklarınızla fazla bastırmadan da hissedebiliyor olmanız gerekir. Eğer hissedemiyorsanız, daha az yemeli ve daha çok egzersiz yapmalıdır.

Bakımlarını düzenli yaptığınız köpeğinizin mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olursunuz.

Tam olarak besin miktarını öğrenmek ve bakımlarıyla ilgili detaylı bilgi almak için veterinerinize başvurmanızda fayda vardır.

Author: Teoman Güneş

Yurt dışında bir şirkette yönetici olarak çalışmaktayım. Boş zamanlarımı güzel dostlarımıza adadım.