Kirpiler
Memeli hayvan grubunun küçük bir üyesi olan kirpiler sırtlarında bulunan dikenler ile dikkat çekmektedir. Kirpiler diğer Porcupines üyelerinden farklı olarak uzun ve sivri dikenlere sahiptir ve bu sahip oldukları dikenler sayesinde kendilerini savunabildikleri için kolay bir av olmazlar. Kirpilerin sırtında bulunan bu sivri dikenlerin uzunluğu 50 cm civarındadır. Bu dikenler çoğu zaman dökülürler ve dökülen dikenin yerini yenisi almaz. Hepçil olan kirpiler genellikle böcekle beslenmektedir.
Kirpiler yaşadıkları bölgelerin coğrafyasına ve iklim durumlarına göre çeşitlilik göstermektedir. Kısaca kirpi türleri şu şekilde sıralanabilmektedir; Amur Kirpisi, Ak Göğüslü Kirpi, Doğu Avrupa Kirpisi ve Batı Avrupa Kirpisi
Zamanının büyük bir bölümünü uyuyarak geçiren Kirpiler taşlık ve çalıların yoğunlukta olduğu bölgelerde yaşamaktadır. Özellikle çiftliklerde kirpilerle karşılaşmak çok olasıdır ve kirpilerin çiftliklerde dolanması zararlı değil aksine yaralıdır. Çünkü genellikle böcekler ile beslenen kirpiler sayesinde çiftlik çeşitli haşerelerden de arınmış olur.
Kirpilerin Özellikleri
Küçük memeli hayvanlar olan Kirpiler sivri dikenleriyle tanınsa da kirpilerin dikenleri haricinde birçok farklı özelliği de bulunmaktadır. Kirpiler sürü halinde takılmayı sevmeyen, tek başına yaşayan hayvanlardandır. Tek başına yaşayan bu hayvanlar küçük cüsseleriyle kolay bir av olarak görülse de özellikle de ok fırlatabilen Oklu kirpiler avcılara karşı kendilerini savunabildikleri için av olmaktan kaçınabilmektedir.
Kirpiler hakkında farklı, pek duyulmamış ilginç bilgilerden bahsetmek gerekirse, kirpiler çok hızlı hareket edebilen hayvanlardır. Saniyede iki metrelik bir mesafeyi koşabilen kirpiler hem hızlı hareket etmeleriyle hem de sivri dikenleriyle kirpiler, avcılardan kolaylıkla kaçabilmektedir.
Sadece Asya, Avrupa ve Amerika kıtalarında kirpilerin on yedi tane farklı türü bulunmaktadır. Yani Dünya üzerinde kendi türlerince en çok farklı türe ayrılan memeli hayvanlardan bir tanesidir. Kirpiler ortalama otuz cm uzunluğundadır ve bazı insanlar kirpileri sahiplenerek evcilleştirmeyi başarabilmiştir.
Kirpilerin de insanlar gibi ayaklarında beş tane parmak bulunur ve kirpilerin ayak parmakları çok kuvvetlidir. Ayrıca kirpiler çok hızlı bir şekilde koşabilmektedir. Genellikle kirpiler gece vaktinde avlanır ve diğer bütün zamanını uyuyarak geçirir. Yaklaşık 18 saat kesintisiz uyku sürebilirler.
Kirpilerin sırtında bulunan dikenler çok keskin olsa da sadece Oklu kirpiler kendi dikenlerini ok gibi düşmanına fırlatabilmektedir. Bir kirpi dikenleri sayesinde kolay bir şekilde av olmaz. Tek başına yaşamayı seven kirpiler sadece çiftleşme zamanında başka bir kirpiyle bir araya gelmektedir.
Kirpilerde Üreme ve Çiftleşme
Sadece çiftleşmek ve soyun devamını sağlamak amacıyla bir araya gelen kirpilerde üreme yalnızca kendilerine uygun bir kirpi buldukları zaman gerçekleşir. Yılda bir veya iki kere çiftleşen kirpiler en fazla üç yavru doğurur. Dişi kirpinin doğum anında erkek kirpi başında bekler ve çiftleştiği dişi kirpiye doğumu bitene kadar destekte bulunur. Dişi kirpi yavrularını ilk başta emzirerek besler. Yavru kirpiler doğduktan kısa bir zaman sonra kirpiler ayrılır ve tekrardan tekli yaşamlarına geri dönerler.
Kirpiler Neyle Beslenir?
Kirpiler hepçil hayvanlardır. Yani hem etle hem de otla beslenmektedir. Özellikle de gece vaktinde avlanan kirpiler kendilerinden küçük boyuttaki olan fare, kurbağa ve solucan gibi hayvanları avlasa da daha çok avlanması kolay böcekleri yiyerek besin ihtiyacını karşılarlar. Kirpiler bitkileri yiyerek de beslenir fakat daha çok protein alımına dikkat ederler. Kirpiler ile çiftlik alanlarında sıklıkla karşılaşabilmekteyiz. Haşerelerden beslenen kirpilerin çiftliğe veya bahçeye girmiş olması, ekinlere zarar vermedikçe sorun olmaz ve insanlar tarafından hoşgörü ile karşılanır.
Kirpiler Tehlikeli Mi?
Kirpiler zararsız hayvanlar olsa da kendilerini tehlikede hissettikleri zamanlarda top şeklini alarak dikenleri ile kendilerine kalkan yaparlar. Sivri olan dikenler bir insanın elini veya bir vahşi hayvanın ağzını çok kolay bir şekilde yaralayabilir. Bazı durumlarda insanlar kirpileri fark etmeyerek yanlışlıkla üzerlerine basabilmektedir. Yaklaşık 50 cm uzunluğunda olan ve 7mm kalınlığı bulunan dikenler vücutta derin yaralar oluşturabilir.
Sağlıklı ve iyi beslenen kirpiler ortalama ömür süresi 15 yıl olsa da bu süre kirpilerin yaşam alanlarına, yaşadıkları alanda sağlıklı yiyecekler olup olmadığına ve vahşi hayvanların çeşitlerine göre azalıp artabilmektedir. Kirpiler kolay av olarak görünse de aslında avı zordur. Günümüzde kirpi avlamak yasaldır ve etini yiyen insanlar vardır.
Author: Teoman Güneş
Yurt dışında bir şirkette yönetici olarak çalışmaktayım. Boş zamanlarımı güzel dostlarımıza adadım.
